Mέτρο 19 «Στήριξη για τοπική ανάπτυξη μέσω του LEADER (ΤΑΠΤΚ - τοπική ανάπτυξη με πρωτοβουλία τοπικών κοινοτήτων) (άρθρο 35 κανονισμού (ΕΕ) αριθ.1303/2013)»
- Ταμείο: ΕΓΤΑΑ
- Πρόγραμμα: Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης 2014 - 2020
- Δικαιούχος: Υπομέτρο 19.1-Οι υφιστάμενες ή νέες Ομάδες Τοπικής Δράσης (ΟΤΔ), σύμφωνα με τα άρθρα 32-35 του Καν. 1303/2013 ως προς τη δομή και τη σύνθεση της εταιρικής σχέσης. Υπομέτρο 19.2- ΟΤΑ Α & Β βαθμού και φορείς τους, ιδιωτικοί φορείς με καταστατικό σκοπό την υλοποίηση αντίστοιχων έργων, καθώς και φυσικά ή νομικά πρόσωπα των οποίων η επιλεξιμότητα θα εξειδικευτεί στο σχετικό εθνικό θεσμικό πλαίσιο. Δικαιούχοι στην εν λόγω δράση δύναται να είναι και η ΟΤΔ ή μέλος αυτής. Υπομέτρο 19.3- Οι ΟΤΔ που υλοποιούν τις στρατηγικές τοπικής ανάπτυξης με πρωτοβουλία τοπικών κοινοτήτων σύμφωνα με τα άρθρα του Καν. 1303/2013 (ειδικά άρθρα 32-35). Στα σχέδια συνεργασίας, απαιτείται ο ορισμός ενός εκ των εταίρων ως συντονιστή. Δυνητικά, δικαιούχοι του υπομέτρου μπορούν να είναι και φορείς που εξυπηρετούν συμφέροντα του Δημοσίου ή συλλογικά συμφέροντα του ιδιωτικού τομέα, οι οποίοι δραστηριοποιούνται στην περιοχή παρέμβασης των τοπικών προγραμμάτων ή έχουν αποδεδειγμένη εμπειρία σχετική με το θέμα της συνεργασίας και από το καταστατικό τους προκύπτει η δυνατότητα υλοποίησης των προτεινόμενων ενεργειών. Υπομέτρο 19.4- Οι ΟΤΔ που υλοποιούν τις στρατηγικές τοπικής ανάπτυξης με πρωτοβουλία τοπικών κοινοτήτων σύμφωνα με τα άρθρα 32 και 35 του Καν. 1303/2013
Η Τοπική Ανάπτυξη με Πρωτοβουλία Τοπικών Κοινοτήτων (CLLD), βασισμένη στην προσέγγιση LEADER, είναι μια μέθοδος σχεδιασμού και υλοποίησης τοπικών ολοκληρωμένων αναπτυξιακών στρατηγικών, με τη συμμετοχή των εταίρων σε τοπικό επίπεδο, συμπεριλαμβανομένης της κοινωνίας των πολιτών, των τοπικών οικονομικών και κοινωνικών φορέων, προκειμένου να αντιμετωπισθούν αποτελεσματικά οι οικονομικές, κοινωνικές, περιβαλλοντικές και δημογραφικές προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι αγροτικές περιοχές.Είναι ένα ιδιαίτερα ισχυρό εργαλείο, ειδικά σε περιόδους κρίσης, που δείχνει ότι οι τοπικές κοινότητες μπορούν:
- να κάνουν σταθερά βήματα προς πιο αποτελεσματικές μορφές οικονομικής, βιώσιμης και «χωρίς αποκλεισμούς» ανάπτυξης, σύμφωνα με τη στρατηγική «Ευρώπη 2020»,
- να «καινοτομήσουν» προκειμένου να αντιμετωπισθούν τα κοινωνικο-οικονομικά προβλήματα των αγροτικών περιοχών της χώρας και
- να ενισχύσουν την κοινωνική συνοχή στις αγροτικές περιοχές.
Υπομέτρο 19.1 Στήριξη για την προετοιμασία στρατηγικής της τοπικής ανάπτυξης
Επιμέρους μέτρα:
19.1 - Προπαρασκευαστική στήριξη
Το παρόν υπομέτρο αφορά την προετοιμασία των τοπικών αναπτυξιακών στρατηγικών και την ενδυνάμωση των τοπικών φορέων προκειμένου να καταρτίσουν τα τοπικά τους προγράμματα. Ειδικότερα, αφορά στον «από κάτω προς τα επάνω» σχεδιασμό για την υλοποίηση των τοπικών στρατηγικών, συμπεριλαμβανομένων της κινητοποίησης – δικτύωσης – συμμετοχής των τοπικών φορέων και των τοπικών κοινωνιών. Σκοπός είναι (Α) η προετοιμασία και (Β) η κατάρτιση υψηλής ποιότητας τοπικών στρατηγικών και προγραμμάτων, με στοχευμένες δράσεις για τις οποίες θα τεκμηριώνεται η αναγκαιότητά τους και η προστιθέμενη αξία τους. Οι περιοχές οι οποίες θα επιλεγούν από τις ΟΤΔ θα πρέπει αποδεδειγμένα να παρουσιάζουν υστέρηση στην ανάπτυξη με οικονομικούς, κοινωνικούς, περιβαλλοντικούς ή άλλους όρους. Τα τοπικά προγράμματα και η στρατηγική ανάπτυξης θα πρέπει να εστιάζουν στα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι περιοχές αυτές, να αναλύονται οι τομείς υστέρησης, καθώς και να προτείνονται επεμβάσεις για την ανάπτυξη τους στο πλαίσιο μιας στρατηγικής με τον κατάλληλο συνδυασμό των υπομέτρων, δράσεων και έργων και ενεργειών. Οι ΟΤΔ, βάσει του παρόντος υπομέτρου, καλούνται να έρθουν σε διαβούλευση με την τοπική κοινωνία, συλλογικούς φορείς του επιχειρηματικού, περιβαλλοντικού, πολιτιστικού και κοινωνικού τομέα, φορείς του δημοσίου, να προβούν σε ενέργειες εμψύχωσης και πληροφόρησης του τοπικού πληθυσμού με σκοπό να καταρτίσουν την τοπική στρατηγική ανάπτυξης για τη συγκεκριμένη περιοχή η οποία θα είναι σύμφωνη με τα κριτήρια του υπομέτρου. Οι ανωτέρω ενέργειες θα ενισχυθούν στο πλαίσιο του υπομέτρου σύμφωνα και με την επιλεξιμότητα των δαπανών όπως αυτή θα ορίζεται στο θεσμικό πλαίσιο και τη σχετική προκήρυξη.
Υπομέτρο 19.2 Στήριξη για την υλοποίηση πράξεων στο πλαίσιο της στρατηγικής τοπικής ανάπτυξης με πρωτοβουλία τοπικών κοινοτήτων (CLLD/LEADER)»
Επιμέρους μέτρο:
19.2 - Στήριξη για την υλοποίηση πράξεων στο πλαίσιο της στρατηγικής τοπικής ανάπτυξης με πρωτοβουλία τοπικών κοινοτήτων»
Στο παρόν υπομέτρο δίνεται η δυνατότητα υλοποίησης επενδύσεων δημόσιου και ιδιωτικού χαρακτήρα με σκοπό την επίτευξη του σημαντικότερου μέρους των στόχων των στρατηγικών τοπικής ανάπτυξης. Το σύνολο των έργων θα πρέπει να είναι σύμφωνα με τα όσα προβλέπονται στη στρατηγική και το τοπικό πρόγραμμα και να απευθύνονται στο σύνολο του τοπικού πληθυσμού. Παράλληλα, μέσω της παρούσας δράσης έμφαση θα πρέπει να δοθεί σε έργα που συμβάλουν στην ενίσχυση της καινοτομίας και των καινοτόμων παρεμβάσεων για την ανάδειξη της τοπικής ταυτότητας, της πολιτιστικής κληρονομιάς ή της τοπικής οικονομίας, τη βελτίωση της επιχειρηματικότητας, της ανταγωνιστικότητας και την αύξηση της επισκεψιμότητας, στην ενίσχυση της διαφοροποίησης και των ενεργειών συνεργασίας, καθώς και την ανάδειξη της προστιθέμενης αξίας των τοπικών προϊόντων, στη δημιουργία θέσεων απασχόλησης για τη μείωση της ανεργίας, στη μείωση της κάθε μορφής μετανάστευσης, στην εισαγωγή πρακτικών για την αειφόρο ανάπτυξη της περιοχής, στην ενίσχυση δράσεων για την αντιμετώπιση της φτώχιας, των κοινωνικών ανισοτήτων και της κοινωνικής απομόνωσης, την υποστήριξη των κοινωνικά ευάλωτων ομάδων, στην περιβαλλοντική αναβάθμιση των περιοχών εφαρμογής και στην περιβαλλοντική ευαισθητοποίηση της τοπικής κοινωνίας καθώς και έργων με σκοπό την βελτίωση της διαβίωσης του τοπικού πληθυσμού. Μέσω του υπομέτρου μπορούν να ενταχθούν και υλοποιηθούν:
Α) Δημόσιου χαρακτήρα παρεμβάσεις: Οι παρεμβάσεις αυτές συμβάλουν με άμεσο ή έμμεσο τρόπο στην ανάπτυξη της τοπικής οικονομίας, για την επίτευξη των στόχων της εγκεκριμένης τοπικής στρατηγικής. Ενδεικτικές κατηγορίες έργων:
- Βελτίωση (συμπεριλαμβανομένης της ενεργειακής αναβάθμισης), αποκατάσταση και επέκταση δημόσιων κτηρίων για κοινωφελή χρήση, για δραστηριότητες όπως διενέργεια εκδηλώσεων, άθληση, εκπαίδευση (μουσεία, εκθετήρια, βιβλιοθήκες κλπ), η δημιουργία πολυχώρων, η στέγαση υπηρεσιών ή / και τοπικών επαγγελματιών με σκοπό την επίδειξη και πώληση τοπικών προϊόντων.
- Διατήρηση, αποκατάσταση και αναβάθμιση πολιτιστικών χαρακτηριστικών της υπαίθρου.
- Έργα υποδομών ή υπηρεσιών για την εξυπηρέτηση του τοπικού πληθυσμού.
- Έργα δημιουργίας, ανάπτυξης ή βελτίωσης υποδομών και υπηρεσιών αναψυχής, πολιτισμού, καθώς και ενέργειες ανάδειξης και προβολής για την αύξηση της ελκυστικότητας της περιοχής.
- Έργα που στοχεύουν στην περιβαλλοντική αναβάθμιση των περιοχών.
Β) Ιδιωτικού χαρακτήρα παρεμβάσεις: Οι παρεμβάσεις αυτές συμβάλουν στην ανάπτυξη του δευτερογενή και τριτογενή τομέα της τοπικής οικονομίας, για την επίτευξη των στόχων της εγκεκριμένης τοπικής στρατηγικής, σύμφωνες με τα όσα προβλέπονται στο τοπικό πρόγραμμα και έχουν 971 επιχειρηματικό χαρακτήρα. Ενδεικτικές κατηγορίες έργων:
- Ενέργειες συνεργασίας και δικτύωσης.
- Αύξηση της προστιθέμενης αξίας των γεωργικών και δασοκομικών -προϊόντων.
- Τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας της αλυσίδας αξίας του αγροδιατροφικού τομέα.
- Ενθάρρυνση τουριστικών δραστηριοτήτων.
- Στήριξη της δημιουργίας, εκσυγχρονισμού και επέκτασης ΜΜΕ.
Υπομέτρο 19.3 Στήριξη για την προπαρασκευή και την υλοποίηση της συνεργασίας (διακρατική και διατοπική)
Επιμέρους μέτρο:
19.3 - Προετοιμασία και υλοποίηση δραστηριοτήτων συνεργασίας στο πλαίσιο τοπικής δράσης
Στο υπομέτρο περιλαμβάνονται οι απαιτούμενες ενέργειες και διαδικασίες που στοχεύουν στην ενίσχυση της συνεργασίας και δικτύωσης μεταξύ περιοχών προκειμένου να αναπτυχθούν νέοι τρόποι και διαδικασίες για την αντιμετώπιση προβλημάτων των επιλεγμένων αγροτικών περιοχών. Τα σχέδια συνεργασίας πρέπει να συνάδουν με τις τοπικές αναπτυξιακές στρατηγικές των περιοχών παρέμβασης των εταίρων, να αποτυπώνουν διακριτούς και μετρήσιμους στόχους, καθώς και να αποδεικνύεται η διάχυση των αποτελεσμάτων του σχεδίου στον τοπικό πληθυσμό. Τα οφέλη των σχεδίων συνεργασίας μπορούν να έχουν επιπτώσεις /αποτελέσματα και σε περιοχές εκτός της περιοχής εφαρμογής των εγκεκριμένων τοπικών προγραμμάτων. Είναι υποχρεωτικό η κάθε υποβαλλόμενη στρατηγική τοπικής ανάπτυξης να περιέχει τουλάχιστον ένα προσχέδιο διατοπικής ή / και διακρατικής συνεργασίας στο οποίο θα αποτυπώνονται οι προτάσεις για το/τα δυνητικά σχέδια συνεργασίας.
Υπομέτρο 19.4 Στήριξη για τις λειτουργικές δαπάνες και την εμψύχωση
Επιμέρους μέτρο:
19.4 - Στήριξη για λειτουργικά έξοδα και συντονισμό
Στο υπομέτρο περιλαμβάνονται οι απαιτούμενες ενέργειες και διαδικασίες που στοχεύουν στη στήριξη των Ομάδων Τοπικής Δράσης, οι οποίες επιλέγονται για την υλοποίηση προγράμματος τοπικής αναπτυξιακής στρατηγικής σε αγροτικές περιοχές στο πλαίσιο του παρόντος μέτρου. Ιδιαίτερη έμφαση θα δοθεί ως προς:
- Την υποστήριξη και εμψύχωση των εν δυνάμει δικαιούχων των τοπικών προγραμμάτων.
- Τον έλεγχο, την παρακολούθηση και την αξιολόγηση της εφαρμογής των δράσεων και των προγραμμάτων.
- Αναλυτικότερα, σκοπός του υπομέτρου είναι η στήριξη της λειτουργίας των ΟΤΔ αναφορικά με τη στελέχωση (συμπεριλαμβανομένων και των εξόδων μετακινήσεων), τα λειτουργικά έξοδα, τον εξοπλισμός και την μηχανοργάνωση, την εκπόνηση μελετών και την παροχή συμβουλευτικών υπηρεσιών, τις ενέργειες πληροφόρησης και εμψύχωσης, τις ενέργειες επιμόρφωσης, καθώς και ενέργειες αυτό-αξιολόγησης των ΟΤΔ.
Σχετικά Αρχεία:
- YA 2559/01.11.2016 (ΦΕΚ Β'3526) "Καταβολή ενίσχυσης για την προετοιμασία των προγραμμάτων τοπικής ανάπτυξης στο πλαίσιο εφαρμογής του Μέτρου 19 του ΠΑΑ 2014-2020"
- Εγκύκλιος 233/12.01.2017 "Διευκρινήσεις επί της υπ'αριθμ. 2559/18.10.2016 ΥΑ"
- Εγκύκλιος 1785/21.02.2017 "1η τροποποίηση της υπ'αριθμ.233/12.01.2017 Εγκυκλίου"
- Εγκύκλιος 6734/26.06.2017 "2η τροποποίηση της υπ'αριθμ.233/12.01.2017 Εγκυκλίου"
- Εγκύκλιος 8419/28.09.2018 "3η τροποποίηση της υπ'αριθμ.233/12.01.2017 Εγκυκλίου"
- Εγκύκλιος 4592/18.01.2017 "Εγκύκλιος Διαδικασία πληρωμής του Υπομέτρου 19.1 Στήριξη για την προετοιμασία στρατηγικής της τοπικής ανάπτυξης του Μέτρου 19 του ΠΑΑ 2014-2020"του Υπομέτρου 19.1"
- ΚYA 5357/26.07.2016 (ΦΕΚ Β'2313) "4η Τροποποίηση της υπ'αριθμ.401/10.03.2010 κοινής υπουργικής απόφασης(ΦΕΚ 355/Β'/30.03.10) για το πλαίσιο εφαρμογής του Άξονα 4"
- YA 11508/22.12.2016 (ΦΕΚ Β' 4153)"Υλοποίηση των ανειλημμένων υποχρεώσεων των Μέτρων 6 και 19 του ΠΑΑ 2014-2020"
- Εγκύκλιος 7122/15.09.2016 "Διευκρινήσεις επί της υπ'αριθμ. 5357/2016 ΚΥΑ"
- Εγκύκλιος 1444/13.02.2017 "1η τροποποίηση της υπ'αριθμ. 7122/15.09.2016 Εγκυκλίου"
- Εγκύκλιος 4017/13.04.2017 "2η τροποποίηση της υπ'αριθμ. 7122/15.09.2016 Εγκυκλίου"
- Εγκύκλιος 10013/12.11.2018 "3η τροποποίηση της υπ'αριθμ. 7122/15.09.2016 Εγκυκλίου"
- Εγκύκλιος 132027/04.10.2016 "Εγκύκλιος Διαδικασία πληρωμής συνεχιζόμενων πράξεων του Άξονα 4 (Μέτρο 41- Υπομέτρα 411&413) του ΠΑΑ 2007-2013 στο Μέτρο 19-Υπομέτρο 19.2 Στήριξη υλοποίησης δράσεων των στρατηγικών Τοπικής Ανάπτυξης με Πρωτοβουλία Τοπικών Κοινοτήτων (CLLD/LEADER) του ΠΑΑ 2014-2020"
- ΚYA 2635/20.09.2017 (ΦΕΚ Β'3313) "Πλαίσιο λειτουργίας του Υπομέτρου 19.2 Στήριξη υλοποίησης δράσεων των στρατηγικών Τοπικήε Ανάπτυξης με πρωτοβουλία τοπικών κοινοτήτων(CLLD/LEADER) του ΠΑΑ 2014-2020"
- YA 13215/08.12.2017 (ΦΕΚ Β'4285) "Πλαίσιο υλοποίησης του Υπομέτρου 19.2"
- YA 13214/06.12.2017 (ΦΕΚ Β'4268) "Πλαίσιο υλοποίησης του Υπομέτρου 19.2"
- YA 1090/25.02.2019 (ΦΕΚ Β'573) "1η Τροποποίηση της υπ'αριθμ.13215/2017 ΥΑ"
- YA 7888/21.09.2018 (ΦΕΚ Β'4178) "1η Τροποποίηση της υπ'αριθμ.13214/2017 ΥΑ"
- YA 355/22.01.2019 (ΦΕΚ Β'65) "2η Τροποποίηση της υπ'αριθμ.13214/2017 ΥΑ"
- YA 8427/04.08.2017 (ΦΕΚ Β'2747) "Πλαίσιο υλοποίησης του Υπομέτρου 19.4"
- YA 1547/05.03.2019 (ΦΕΚ Β'761) "1η Τροποποίηση της υπ'αριθμ.8427/2017 ΥΑ"
- Εγκύκλιος 96937/09.10.2017 "Εγκύκλιος Διαδικασία πληρωμής του Υπομέτρου 19.4 «Στήριξη για τις λειτουργικές δαπάνες και την εμψύχωση του Μέτρου 19 του ΠΑΑ 2014-2020»
- Εγκύκλιος 35905/22.04.2019 "Εγκύκλιος Διαδικασία πληρωμής του Υπομέτρου 19.4 Στήριξη για τις λειτουργικές δαπάνες και την εμψύχωση του Μέτρου 19 του ΠΑΑ 2014-2020"
- YA 6344/11.10.2019 (ΦΕΚ Β'3769)"Πλαίσιο υλοποίησης του υπομέτρου 19.3 'Στήριξη για την προπαρασκευή και την υλοποίηση της συνεργασίας (διακρατική και διατοπική)' του Μέτρου 19 του ΠΑΑ 2014-2020"
- Εγκύκλιος 61077/28.09.2020 "Διαδικασία πληρωμής της προπαρασκευαστικής φάσης σχεδίων συνεργασίας στο πλαίσιο του Υπομέτρου 19.3 'Στήριξη για την προπαρασκευή και την υλοποίηση της συνεργασίας (διακρατική και διατοπική)' του Μέτρου 19 του ΠΑΑ 2014-2020" και Παραρτήματα
- Εγκύκλιος 80293/04.12.2020 "Διαδικασία πληρωμής του Υπομέτρου 19.2 'Στήριξη υλοποίησης δράσεων των στρατηγικών Τοπικής Ανάπτυξης με Πρωτοβουλία Τοπικών Κοινοτήτων (CLLD/LEADER)' του ΠΑΑ 2014-2020,για παρεμβάσεις ιδιωτικού χαρακτήρα" και Παραρτήματα
- Εγκύκλιος 14661/19.02.2020 "Διαδικασία πληρωμής του Υπομέτρου 19.2 'Στήριξη υλοποίησης δράσεων των στρατηγικών Τοπικής Ανάπτυξης με Πρωτοβουλία Τοπικών Κοινοτήτων (CLLD/LEADER)" του ΠΑΑ 2014-2020 και Παραρτήματα
- Εγκύκλιος 22928/28.02.2020 "Διαδικασία πληρωμής του Υπομέτρου 19.3 'Στήριξη για την προπαρασκευή και την υλοποίηση της συνεργασίας(διακρατική και διατοπική )' του ΠΑΑ 2014-2020"
- Εγκύκλιος 14886/04.03.2021 "Διαδικασία πληρωμής του Υπομέτρου 19.2 'Στήριξη υλοποίησης δράσεων των στρατηγικών Τοπικής Ανάπτυξης με Πρωτοβουλία Τοπικών Κοινοτήτων (CLLD/LEADER)' του ΠΑΑ 2014-2020" και Παραρτήματα
- Εγκύκλιος 30119/18.05.2021 "Διαδικασία πληρωμής του Υπομέτρου 19.3 'Στήριξη για την προπαρασκευή και την υλοποίηση της συνεργασίας (διακρατική και διατοπική)' του ΠΑΑ 2014-2020" και Παραρτήματα
- Εγκύκλιος 66016/8-11-2021 "Διαδικασία πληρωμής του Υπομέτρου 19.2 'Στήριξη υλοποίησης δράσεων των στρατηγικών Τοπικής Ανάπτυξης με Πρωτοβουλία Τοπικών Κοινοτήτων (CLLD/LEADER)' του ΠΑΑ 2014-2020" και Παραρτήματα
- Εγκύκλιος 30760/13-05-2022 "Διαδικασία πληρωμής του Υπομέτρου 19.2 'Στήριξη υλοποίησης δράσεων των στρατηγικών Τοπικής Ανάπτυξης με Πρωτοβουλία Τοπικών Κοινοτήτων (CLLD/LEADER)' του ΠΑΑ 2014-2020" και Παραρτήματα